Anal fissür, makatın iç tabakasında oluşan küçük yırtıklardır ve genellikle dışkılama sırasında şiddetli ağrıya ve kanamaya neden olur. Bu rahatsızlık, özellikle kabızlık, ishal veya aşırı zorlanma gibi durumlar sonucunda ortaya çıkar. Erken teşhis ve tedavi, hastalığın ilerlemesini önlemek açısından büyük önem taşır.
Anal fissür, anüsün ince ve nemli iç tabakasında meydana gelen yırtıklardır. Genellikle sert veya büyük dışkıların geçişi sırasında oluşur. Akut anal fissür, yüzeyel ve kısa sürede iyileşebilirken, kronik anal fissür daha derindir ve tedavi gerektirir. Bu durum, dışkılama sırasında cam kesiği hissi, ağrı ve bazen kanama gibi belirtilerle kendini gösterir.
Kronik anal fissürlerde, fissürün çevresinde kabarık cilt yapıları (skin tag) ve anüs içinde hipertrofik papillalar oluşabilir. Bu durum, tedavi sürecini zorlaştırabilir.
Anal fissür, her yaş grubunda görülebilir. Ancak iki yaş grubu arasında daha yaygındır:
Anal fissür, benzer belirtiler gösteren bazı hastalıklarla karışabilir. Bu hastalıklar arasında şunlar yer alır:
Deneyimli bir hekim tarafından yapılacak muayene ile bu hastalıkların anal fissürden ayrımı kolayca yapılabilir.
Anal fissürün belirtileri genellikle hastalığın boyutuna ve süresine bağlı olarak değişir. En yaygın belirtiler şunlardır:
Bu belirtiler başka makat hastalıklarıyla benzerlik gösterebileceği için, kesin tanı için bir sağlık uzmanına başvurulmalıdır.
Anal fissürün başlıca nedenleri şunlardır:
Tanı genellikle deneyimli bir cerrah tarafından yapılan fizik muayene ile konulur. Muayene sırasında şunlara dikkat edilir:
Bazı durumlarda kesin tanı için anestezi altında detaylı muayene gerekebilir. Fissür, Crohn hastalığı veya anal kanser gibi hastalıklarla karışabileceğinden, doktorun kapsamlı bir değerlendirme yapması önemlidir.
Kabızlığın önlenmesi için lif açısından zengin bir beslenme programı uygulanmalıdır. Önerilen gıdalar şunlardır:
Baharatlı yiyecekler ve alkollü içeceklerden uzak durulmalıdır, çünkü bu tür gıdalar bölgedeki tahrişi artırabilir.
Anal fissür tedavisi sırasında bölgeyi zorlayacak aktivitelerden uzak durulmalıdır. Kaçınılması gereken sporlar şunlardır:
Faydalı aktiviteler arasında ılık suda yüzme ve kaplıca tedavileri yer alır.
Botox uygulaması, anal fissür tedavisinde giderek daha popüler hale gelmiştir. Avantajları şunlardır:
Botox enjeksiyonu, özellikle cerrahiden kaçınmak isteyen hastalar için etkili bir seçenektir.
Kronik anal fissürlerin tedavisinde en sık tercih edilen yöntem lateral internal sfinkterotomi işlemidir. Bu cerrahi yöntemin özellikleri:
Alternatif olarak, flep ameliyatı veya ilerletici flap yöntemleri kullanılabilir. Ancak bu yöntemler, sfinkterotomiye göre daha uzun iyileşme süresi gerektirir.
Anal fissürler kansere dönüşmez. Ancak anal bölge kanserleri, anal fissürle benzer belirtiler gösterebileceğinden, tanının kesinleşmesi için bir doktora başvurulması şarttır.
Anal fissür, doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile yönetilebilir bir durumdur. Eğer makat bölgesinde ağrı veya kanama gibi belirtiler fark ederseniz, erken tanı ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurmanız önemlidir.
